Wstrząśnienie mózgu

Treść:

• Objawy wstrząśnienia mózgu
• Przyczyny wstrząśnienia mózgu
• Czynniki ryzyka wstrząśnienia mózgu
• Powikłania wstrząśnienia mózgu
• Zapobieganie wstrząśnieniu mózgu
• Diagnoza wstrząśnienia mózgu
• Leczenie wstrząśnienia mózgu

Wstrząśnienie mózgu to łagodny uraz mózgu, który wpływa na jego funkcjonowanie. Skutki są często krótkotrwałe i mogą obejmować bóle głowy oraz problemy z koncentracją, pamięcią, równowagą, nastrojem i snem.

Wstrząśnienie mózgu jest zwykle spowodowane uderzeniem w głowę lub ciało, które wiąże się ze zmianą funkcji mózgu. Nie każdy, kto doświadcza uderzenia w ciało lub głowę, ma wstrząs mózgu.

Niektóre wstrząśnienia mózgu powodują utratę przytomności, ale większość nie.

Upadki są najczęstszą przyczyną wstrząśnienia mózgu. Wstrząśnienia mózgu są również powszechne u sportowców uprawiających sporty kontaktowe, takie jak futbol amerykański lub piłka nożna. Większość osób w pełni wraca do zdrowia po wstrząśnieniu mózgu.

Objawy wstrząśnienia mózgu

Objawy wstrząśnienia mózgu mogą być subtelne i mogą nie pojawić się od razu. Objawy mogą utrzymywać się przez kilka dni, tygodni lub nawet dłużej.

Typowe objawy łagodnego wstrząśnienia mózgu to ból głowy, dezorientacja i utrata pamięci, zwana amnezją. Amnezja zwykle wiąże się z zapomnieniem zdarzenia, które spowodowało wstrząs mózgu.

Fizyczne objawy wstrząśnienia mózgu mogą obejmować:

• Ból głowy.
• Dzwonienie w uszach.
• Nudności.
• Wymioty.
• Zmęczenie lub senność.
• Niewyraźne widzenie.

Inne objawy wstrząsu mózgu obejmują

• Dezorientacja lub uczucie mgły.
• Niepamięć związana ze zdarzeniem.
• Zawroty głowy lub „widzenie gwiazd”.

Świadek może zaobserwować te objawy u osoby ze wstrząśnieniem mózgu:

• Tymczasowa utrata przytomności, choć nie zawsze występuje.
• Niewyraźna mowa.
• Opóźnione odpowiedzi na pytania.
• Oszołomiony wygląd.
• Zapominanie, np. zadawanie w kółko tego samego pytania.

Niektóre objawy wstrząśnienia mózgu pojawiają się od razu. Czasami jednak objawy mogą pojawić się dopiero kilka dni po urazie, np.

• Problemy z koncentracją i pamięcią.
• Drażliwość i inne zmiany osobowości.
• Wrażliwość na światło i hałas.
• Trudności ze snem.
• Uczucie emocjonalności lub depresji.
• Zmiany smaku i zapachu.

Objawy u dzieci

Wstrząs mózgu może być trudny do rozpoznania u niemowląt i małych dzieci, ponieważ nie potrafią one opisać, jak się czują. Objawy wstrząśnienia mózgu mogą obejmować:

• Zdezorientowany wygląd.
• Brak apatii i łatwe męczenie się.
• Drażliwość i nerwowość.
• Utrata równowagi i chwiejny chód.
• Nadmierny płacz.
• Zmiana nawyków żywieniowych lub snu.
• Brak zainteresowania ulubionymi zabawkami.
• Wymioty.

Przyczyny wstrząśnienia mózgu

Uszkodzenie różnych obszarów mózgu w zależności od rodzaju urazu

Rodzaje urazów spowodowanych wstrząśnieniem mózgu

Podczas wstrząśnienia mózgu mózg przesuwa się do przodu i do tyłu względem wewnętrznych ścian czaszki. Ten silny ruch może być spowodowany ostrym uderzeniem w głowę, szyję lub górną część ciała. Może być również spowodowany nagłym przyspieszeniem lub zwolnieniem głowy. Może się to zdarzyć podczas wypadku samochodowego, upadku z roweru lub zderzenia z innym zawodnikiem podczas uprawiania sportu.

Ruchy te uszkadzają mózg i wpływają na jego funkcjonowanie, zwykle przez krótki czas. Czasami łagodny uraz mózgu może prowadzić do krwawienia w mózgu lub wokół niego, powodując długotrwałą senność, dezorientację, a czasem śmierć. Każdy, kto doznał urazu mózgu, powinien być monitorowany w ciągu następnych godzin i szukać pomocy w nagłych wypadkach, jeśli objawy się nasilą.

Czynniki ryzyka wstrząśnienia mózgu

Zdarzenia i czynniki, które mogą zwiększać ryzyko wstrząśnienia mózgu obejmują:

• Aktywności, które mogą prowadzić do upadków, szczególnie u małych dzieci i starszych dorosłych.
• Sporty wysokiego ryzyka, takie jak futbol amerykański, hokej, piłka nożna, rugby, boks lub inne sporty kontaktowe.
• Brak odpowiedniego sprzętu ochronnego i nadzoru podczas uprawiania sportów wysokiego ryzyka.
• Wypadki samochodowe.
• Wypadki z udziałem pieszych lub rowerzystów.
• Walka zbrojna.
• Przemoc fizyczna.
• Wcześniejszy wstrząs mózgu również zwiększa ryzyko kolejnego wstrząsu mózgu.

Powikłania wstrząśnienia mózgu

Możliwe powikłania wstrząśnienia mózgu obejmują:

• Pourazowe bóle głowy. Niektóre osoby doświadczają bólów głowy związanych ze wstrząśnieniem mózgu przez kilka dni lub tygodni po urazie mózgu.
• Pourazowe zawroty głowy. Niektóre osoby odczuwają zawroty głowy lub oszołomienie przez kilka dni lub tygodni po urazie mózgu.
• Utrzymujące się objawy pourazowe, znane również jako zespół pourazowy. Niewielka liczba osób może mieć wiele objawów, które utrzymują się dłużej niż oczekiwano. Długotrwałe objawy mogą obejmować bóle głowy, zawroty głowy i problemy z myśleniem. Jeśli objawy te utrzymują się przez ponad trzy miesiące, nazywane są uporczywymi objawami pourazowymi.
• Skutki wielokrotnych urazów mózgu. Naukowcy badają skutki powtarzających się urazów głowy, które nie powodują objawów, zwanych urazami poduderzeniowymi. Obecnie nie ma jednoznacznych dowodów na to, że te powtarzające się urazy mózgu wpływają na jego funkcjonowanie.
• Zespół drugiego uderzenia. Rzadko, wystąpienie drugiego wstrząśnienia mózgu przed ustąpieniem objawów pierwszego wstrząśnienia mózgu może skutkować szybkim obrzękiem mózgu. Może to prowadzić do śmierci. Ważne jest, aby sportowcy nigdy nie wracali do uprawiania sportu, gdy nadal doświadczają objawów wstrząśnienia mózgu.

Zapobieganie wstrząśnieniu mózgu

Poniższe wskazówki mogą pomóc w zapobieganiu lub minimalizowaniu ryzyka wstrząśnienia mózgu:

Noś sprzęt ochronny podczas uprawiania sportu i innych zajęć rekreacyjnych. Upewnij się, że sprzęt jest odpowiednio dopasowany, dobrze utrzymany i prawidłowo noszony. Przestrzegaj zasad gry i zachowuj się w sposób sportowy.

Pamiętaj o noszeniu kasku podczas jazdy na rowerze, motocyklu, snowboardzie lub innych aktywności, które mogą spowodować uraz głowy.

Zapinaj pasy bezpieczeństwa. Zapinanie pasów bezpieczeństwa może zapobiec poważnym obrażeniom, w tym urazom głowy w wypadku samochodowym.

Zabezpiecz swój dom. Dom powinien być dobrze oświetlony. Utrzymuj podłogi wolne od wszystkiego, co może spowodować potknięcie się i upadek. Upadki w domu są główną przyczyną urazów głowy.

Chroń swoje dzieci. Aby zmniejszyć ryzyko urazów głowy u dzieci, zablokuj klatki schodowe i zainstaluj osłony okienne.

Regularnie ćwicz. Ćwiczenia wzmacniają mięśnie nóg i poprawiają równowagę.

Edukuj innych na temat wstrząsów mózgu. Edukuj trenerów, sportowców, rodziców i inne osoby na temat wstrząsów mózgu, aby pomóc w szerzeniu świadomości. Trenerzy i rodzice mogą również pomóc w promowaniu dobrych zachowań sportowych.

Diagnoza wstrząśnienia mózgu

Podczas diagnozowania wstrząśnienia mózgu pracownik służby zdrowia oceni objawy i przejrzy historię medyczną. W celu zdiagnozowania wstrząśnienia mózgu mogą być potrzebne testy. Testy mogą obejmować badanie neurologiczne, testy poznawcze i badania obrazowe.

Badanie neurologiczne

Pracownik służby zdrowia zada szczegółowe pytania dotyczące urazu, a następnie przeprowadzi badanie neurologiczne. Ocena ta obejmuje sprawdzenie

• Wzrok.
• Słuchu.
• Siła i wrażliwość.
• Równowaga.
• Koordynację.
• Refleks.

Testy poznawcze

Pracownik służby zdrowia może przeprowadzić kilka testów w celu oceny umiejętności myślenia, zwanych również zdolnościami poznawczymi. Testy mogą oceniać kilka czynników, w tym:

• Pamięć.
• Koncentrację.
• Zdolność do przywoływania informacji.

Badania obrazowe

W przypadku niektórych osób, które doznały wstrząśnienia mózgu, może być zalecane wykonanie badania obrazowego mózgu. Skany obrazowe mogą być wykonywane u osób z objawami takimi jak silne bóle głowy, drgawki, powtarzające się wymioty lub objawy, które się nasilają. Skany obrazowe mogą określić, czy uraz spowodował krwawienie lub obrzęk czaszki.

Tomografia komputerowa (TK) głowy jest standardowym badaniem u dorosłych w celu oceny mózgu bezpośrednio po urazie. Tomografia komputerowa wykorzystuje serię promieni rentgenowskich w celu uzyskania przekrojowych obrazów czaszki i mózgu.

U dzieci z podejrzeniem wstrząśnienia mózgu tomografia komputerowa jest stosowana tylko wtedy, gdy spełnione są określone kryteria, takie jak rodzaj urazu lub objawy złamania czaszki. Powodem tego jest ograniczenie ekspozycji na promieniowanie u małych dzieci.

Rezonans magnetyczny (MRI) może być wykorzystywany do identyfikacji zmian w mózgu lub diagnozowania powikłań, które mogą wystąpić po wstrząśnieniu mózgu. Rezonans magnetyczny wykorzystuje silne magnesy i fale radiowe do tworzenia szczegółowych obrazów mózgu.

Obserwacja

Po zdiagnozowaniu wstrząśnienia mózgu Ty lub Twoje dziecko możecie wymagać hospitalizacji na noc w celu obserwacji.

Lekarz może też zlecić obserwację dziecka w domu. Poproś kogoś, aby został z Tobą i sprawdzał Cię przez co najmniej 24 godziny, aby upewnić się, że objawy się nie nasilają.

Leczenie wstrząśnienia mózgu

Istnieją kroki, które można podjąć, aby pomóc mózgowi wyleczyć się i przyspieszyć powrót do zdrowia.

Odpoczynek fizyczny i psychiczny

W ciągu pierwszych kilku dni po wstrząśnieniu mózgu względny odpoczynek pozwoli ci odzyskać siły. Pracownicy służby zdrowia zalecają odpoczynek fizyczny i psychiczny w tym okresie. Jednak całkowity odpoczynek, taki jak leżenie w ciemnym pokoju bez żadnych bodźców, nie pomaga w regeneracji i nie jest zalecany.

W ciągu pierwszych 48 godzin należy ograniczyć czynności wymagające dużej koncentracji, jeśli nasilają one objawy. Obejmuje to granie w gry wideo, oglądanie telewizji, wykonywanie zadań szkolnych, czytanie, pisanie SMS-ów lub korzystanie z komputera.

Nie wykonuj czynności fizycznych, które nasilają objawy. Może to obejmować ogólny wysiłek fizyczny, uprawianie sportu lub wykonywanie energicznych ruchów. Nie wykonuj tych czynności, dopóki nie przestaną one powodować objawów.

Po okresie względnego spokoju stopniowo zwiększaj codzienną aktywność, jeśli możesz ją tolerować bez wywoływania objawów. Aktywność fizyczną i umysłową można rozpocząć na poziomie, który nie spowoduje znacznego pogorszenia objawów.

Wykazano, że lekkie ćwiczenia i aktywność fizyczna, zgodnie z tolerancją, rozpoczynające się kilka dni po urazie, przyspieszają powrót do zdrowia. Aktywności mogą obejmować jazdę na rowerze stacjonarnym lub lekki jogging. Nie należy jednak wykonywać żadnych czynności, które narażają Cię na wysokie ryzyko kolejnego uderzenia głową, dopóki w pełni nie wyzdrowiejesz.

Lekarz może zalecić skrócenie dni spędzanych w szkole lub pracy. Konieczne może być robienie przerw w ciągu dnia lub zmodyfikowanie lub ograniczenie obowiązków szkolnych lub zadań zawodowych na czas powrotu do zdrowia.

Pracownik służby zdrowia może również zalecić różne terapie. Konieczna może być rehabilitacja objawów związanych z widzeniem, równowagą lub myśleniem i pamięcią.

Powrót do normalnej aktywności

W miarę poprawy objawów można stopniowo dodawać inne czynności wymagające myślenia. Możesz wykonywać więcej zadań szkolnych lub zawodowych lub wydłużyć czas spędzany w szkole lub pracy.

Pewna aktywność fizyczna może pomóc przyspieszyć regenerację mózgu. Pracownik służby zdrowia może zasugerować określone protokoły powrotu do aktywności fizycznej specyficzne dla danej dyscypliny sportowej. Zwykle obejmują one określone poziomy aktywności fizycznej, aby zapewnić bezpieczny powrót do aktywności. Nie należy wznawiać uprawiania sportów kontaktowych do czasu ustąpienia objawów i uzyskania zgody lekarza.

Uśmierzanie bólu

Bóle głowy mogą wystąpić w ciągu kilku dni lub tygodni po wstrząśnieniu mózgu. Aby poradzić sobie z bólem, należy zapytać pracownika służby zdrowia, czy można bezpiecznie przyjmować leki przeciwbólowe, takie jak acetaminofen (Tylenol, inne). Nie należy przyjmować innych leków przeciwbólowych, takich jak ibuprofen (Advil, Motrin IB, inne) i aspiryna. Leki te mogą zwiększać ryzyko krwawienia.