Dur brzuszny

Treść:

• Co to jest dur brzuszny?
• Jakie są objawy duru brzusznego?
• Co powoduje dur brzuszny?
• Jak rozprzestrzenia się dur brzuszny?
• Jakie są etapy duru brzusznego?
• Jak diagnozuje się dur brzuszny?
• Jakie jest leczenie duru brzusznego?
• Zapobieganie
• Czego mogę się spodziewać, jeśli mam dur brzuszny?
• Powikłania duru brzusznego
• Podsumowanie

Dur brzuszny to choroba wywoływana przez bakterię S. typhi. Powoduje wysoką gorączkę, objawy grypopodobne i biegunkę. Dur brzuszny może być zaraźliwy, nawet jeśli nie czujesz się chory. Dur brzuszny może zagrażać życiu i powinien być natychmiast leczony antybiotykami. Jeśli mieszkasz lub podróżujesz do obszaru, w którym dur brzuszny jest powszechny, powinieneś się zaszczepić.
Dur brzuszny zaczyna się od gorączki, która stopniowo wzrasta przez kilka dni. Inne objawy pojawiają się w miarę rozprzestrzeniania się bakterii w organizmie.

Co to jest dur brzuszny?

Dur brzuszny to choroba wywoływana przez bakterię Salmonella Typhi (S. Typhi). Zakaża ona jelito cienkie (jelito grube) i powoduje wysoką gorączkę, ból brzucha i inne objawy. Dur brzuszny jest również nazywany gorączką jelitową.
Wraz z durem brzusznym często wspomina się o duru paratyfusowym. Paratyfus jest podobny do duru brzusznego z łagodniejszymi objawami. Jest on wywoływany przez bakterię Salmonella paratyphi (S. Paratyphi).

1. Typhi i S .Paratyphi różnią się od bakterii Salmonella, które powodują salmonellozę, powszechny rodzaj zatrucia pokarmowego.

Kto choruje na dur brzuszny?
Dur brzuszny występuje najczęściej na obszarach wiejskich w krajach rozwijających się, gdzie nie ma nowoczesnych urządzeń sanitarnych. Kraje Azji Południowej i Południowo-Wschodniej, Ameryki Środkowej i Południowej, Afryki i Karaibów są najbardziej dotknięte durem brzusznym. Podróżni są najbardziej narażeni na ryzyko podczas wizyty w Pakistanie, Indiach lub Bangladeszu.
Dzieci chorują na dur brzuszny częściej niż dorośli.

Jak często występuje dur brzuszny?
Szacuje się, że każdego roku na dur brzuszny zapada od 11 do 21 milionów ludzi na całym świecie. Choroba ta jest rzadka w Stanach Zjednoczonych, Kanadzie, Japonii, Europie Zachodniej i Australii.

Kto jest długotrwałym nosicielem duru brzusznego?
Niektóre osoby nadal zarażają się durem brzusznym, nawet po wyzdrowieniu (długotrwałe nosicielstwo). Dur brzuszny może rozprzestrzeniać się przez rok lub dłużej bez żadnych objawów. Ważne jest, aby poddać się badaniu na obecność S.typhi, gdy poczujesz się lepiej, aby upewnić się, że nie możesz rozprzestrzeniać go na inne osoby.

Jaka jest różnica między durem brzusznym a durem brzusznym?
Chociaż nazwy brzmią tak samo, dur brzuszny i tyfus brzuszny to różne choroby, wywoływane przez różne bakterie. Objawy są jednak podobne - do tego stopnia, że kiedyś lekarze uważali je za tę samą chorobę. Dziś wiemy, że są to różne choroby, ale podobna nazwa utrwaliła się (podobnie jak zamieszanie, które powoduje).

Jakie są objawy duru brzusznego?

Dur brzuszny zawdzięcza swoją nazwę wysokiej gorączce, która może utrzymywać się przez kilka tygodni, jeśli nie jest leczona. Często pogarsza się ona stopniowo w ciągu kilku dni.
Inne objawy duru brzusznego obejmują:

• Ból głowy.
• Dreszcze.
• Utrata apetytu.
• Ból brzucha.
• Wysypka "różanych plamek" lub słabych różowych plamek, zwykle na klatce piersiowej lub brzuchu.
• Kaszel.
• Ból mięśni.
• Nudności, wymioty.
• Biegunka lub zaparcia.

Co wywołuje dur brzuszny?

Dur brzuszny jest wywoływany przez bakterię S. Typhi. Żyje ona w jelitach zakażonych osób i może zanieczyszczać żywność i wodę.

Jak rozprzestrzenia się dur brzuszny?

Dur brzuszny zazwyczaj rozprzestrzenia się poprzez żywność lub wodę skażoną bakterią S . Typhi. Może się to zdarzyć, jeśli osoba chora na dur brzuszny dotknie czegoś, co jesz lub pijesz, nie myjąc rąk. Może się to również zdarzyć, jeśli ścieki (woda zawierająca kał lub mocz) dostaną się do wody, którą pijesz lub na jedzenie, które jesz.
Durem brzusznym można zarazić się od innej osoby, jeśli nie umyje ona rąk po skorzystaniu z toalety. Dotykając powierzchni i przedmiotów (takich jak telefony lub klamki), mogą pozostawić bakterie, które mogą zostać przeniesione na kolejną osobę, która ich dotknie.

Czy dur brzuszny przenosi się przez pocałunek?
Nie, dur brzuszny nie jest przenoszony przez pocałunki. Zwykle nie można zarazić się durem brzusznym bezpośrednio od innej osoby. Można się nim jednak zarazić, dotykając czegoś, czego dotknęła dana osoba, jeśli nie umyła rąk po skorzystaniu z toalety.

Jakie są etapy duru brzusznego?

Objawy duru brzusznego mogą rozwijać się stopniowo w czterech etapach. Wczesne leczenie antybiotykami może uchronić Cię przed przejściem do późniejszych etapów.

• Etap 1. Objawy duru brzusznego mogą pojawić się od pięciu do 14 dni po kontakcie z bakterią S.Typhi. Pierwszym objawem jest gorączka, która wzrasta w ciągu kilku dni - nazywana jest "etapową", ponieważ wzrasta stopniowo. Na tym etapie bakteria przedostaje się do krwi.
• Etap 2. Około drugiego tygodnia gorączki bakterie namnażają się w płatkach Peyera (część układu odpornościowego, która identyfikuje szkodliwych najeźdźców). Pojawiają się bóle brzucha i inne objawy żołądkowe, takie jak biegunka lub zaparcia. Mogą pojawić się "różowe plamki", małe różowe kropki na skórze, które wyglądają jak wysypka.
• Etap 3. Nieleczone antybiotykami bakterie mogą spowodować poważne uszkodzenia, zwykle około trzeciego tygodnia po wystąpieniu objawów. U niektórych osób dochodzi do poważnych powikłań, takich jak krwawienie wewnętrzne i zapalenie mózgu.
• Etap 4. W czwartym etapie większość osób zaczyna wracać do zdrowia. Wysoka gorączka zaczyna spadać. S.Typhi może żyć w pęcherzyku żółciowym bez wywoływania objawów, co oznacza, że możesz nadal zarażać, nawet gdy poczujesz się lepiej.

Jak diagnozuje się dur brzuszny?

Aby zdiagnozować dur brzuszny, pracownik służby zdrowia wykorzysta objawy, historię podróży i testy laboratoryjne. Przeprowadzi on badanie fizykalne i osłucha serce oraz płuca.
Bardzo ważne jest, aby poinformować lekarza, jeśli niedawno podróżowałeś lub uważasz, że byłeś narażony na dur brzuszny, w przeciwnym razie może on nie być w stanie wykonać testu na jego obecność. Informacje te zostaną również wykorzystane przy podejmowaniu decyzji o sposobie leczenia.

Jakie badania można wykonać w celu zdiagnozowania duru brzusznego?
Lekarz pobierze próbki płynów ustrojowych lub tkanek w celu zbadania pod kątem obecności bakterii S. Typhi. Może on pobrać próbki od pacjenta:

• Krew. Lekarz użyje igły, aby pobrać niewielką próbkę krwi z ramienia.
• Kału (stolca). Lekarz przekaże Ci sterylny pojemnik i instrukcje dotyczące pobierania próbki.
• Mocz. Możesz zostać poproszony o oddanie moczu do kubka, który otrzymasz od lekarza.
• Lekarz może znieczulić skórę i pobrać próbkę za pomocą małego urządzenia lub skalpela.
• Szpik kostny. Lekarz znieczuli skórę i użyje specjalnej igły do pobrania próbki z wnętrza kości. Rzadko kiedy badanie to będzie potrzebne do postawienia diagnozy.

Lekarz może również wykonać zdjęcie rentgenowskie (zdjęcie wnętrza ciała) w celu wykrycia zmian w płucach.

Jak leczy się dur brzuszny?

Dur brzuszny leczy się antybiotykami. Niektóre nowsze rodzaje bakterii są w stanie przetrwać leczenie antybiotykami, więc będziesz leczony różnymi antybiotykami w zależności od rodzaju duru brzusznego i miejsca zachorowania. Dur brzuszny jest również leczony antybiotykami.
Poważne zachorowanie lub powikłania mogą wymagać dalszego leczenia. Może być konieczne przyjęcie do szpitala w celu przeprowadzenia tych zabiegów.

Jakie leki są stosowane w leczeniu duru brzusznego?
Twój lekarz będzie leczył dur brzuszny antybiotykami, które mogą obejmować:

• cyprofloksacynę, lewofloksacynę lub ofloksacynę.
• Ceftriakson, cefotaksym lub cefiksym.
• Azytromycyna.
• Karbapenemy.

W przypadku ciężkiego przebiegu choroby pacjent może być leczony sterydami, takimi jak deksametazon.

Oporność na antybiotyki w duru brzusznego
Bakterie takie jak S. Typhi mogą czasami rozwijać oporność na leki. Oznacza to, że antybiotyki nie są już w stanie ich zabić (antybiotykooporność).
Wielu przypadków duru brzusznego nie można zabić antybiotykami, których używaliśmy, ale niektóre leki nadal na nie działają. Niektóre są wyjątkowo odporne na leki (dur brzuszny XDR) i tylko kilka antybiotyków nadal na nie działa. Jest to jeden z powodów, dla których szczepienia zapobiegające durowi brzusznemu są tak ważne.
Pracownicy służby zdrowia obawiają się, że jeśli dostępne leki przestaną działać, możemy nie być już w stanie leczyć duru brzusznego. W oparciu o wyniki badania szczepu, zostaniesz poddany leczeniu antybiotykiem, który działa na typ duru brzusznego, na który chorujesz.

Jak należy dbać o siebie w przypadku duru brzusznego?
Aby zadbać o siebie, upewnij się, że przyjmujesz wszystkie leki zgodnie z zaleceniami lekarza. Zapytaj swojego lekarza, czy bezpieczne jest przyjmowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ), takich jak ibuprofen (Advil® lub Motrin®), naproksen sodowy (Aleve®) lub acetaminofen (Tylenol®) na ból lub gorączkę.

Jak szybko po leczeniu duru brzusznego poczuję się lepiej?
Jeśli zostaniesz wcześnie leczony antybiotykami, powinieneś poczuć się lepiej w ciągu kilku dni. Pełny powrót do zdrowia może zająć od tygodnia do 10 dni.

Zapobieganie

Jak mogę zmniejszyć ryzyko zachorowania na dur brzuszny?
Najlepszym sposobem na zmniejszenie ryzyka zachorowania na dur brzuszny jest zaszczepienie się, jeśli mieszkasz lub podróżujesz do obszaru, w którym jest on powszechny. Mycie rąk i bezpieczne obchodzenie się z żywnością są również ważne dla ograniczenia rozprzestrzeniania się duru brzusznego.

Szczepionki zapobiegające durowi brzusznemu
Istnieją dwie szczepionki przeciwko durowi brzusznemu. Nie działają one wiecznie - aby zachować ochronę, należy przyjmować dodatkowe dawki. Znacznie zmniejszają ryzyko, ale nie gwarantują, że nie zachorujesz na dur brzuszny. Szczepionki mogą zapewniać pewną ochronę przed durem brzusznym, choć nie zostało to zbadane.

• Szczepionka doustna. Doustna szczepionka przeciwko durowi brzusznemu składa się z czterech tabletek, które przyjmuje się co drugi dzień. Od grudnia 2020 r. szczepionka nie jest już dostępna w ofercie producenta.
• Szczepionka iniekcyjna (zastrzyk). Szczepionka iniekcyjna przeciwko durowi brzusznemu to jeden zastrzyk. Szczepionkę należy przyjąć co najmniej dwa tygodnie przed przyjazdem do obszaru, w którym często występuje dur brzuszny, aby organizm miał czas na wytworzenie obrony (przeciwciał). Szczepionkę przeciwko durowi brzusznemu mogą otrzymać dzieci w wieku powyżej 2 lat. Aby zachować ochronę, co dwa lata należy wykonać szczepienie przypominające.

Bezpieczne praktyki żywieniowe zapobiegające durowi brzusznemu
Szczepionki są najlepszym sposobem ochrony przed durem brzusznym. Należy jednak również podjąć środki ostrożności, aby uniknąć jedzenia lub picia rzeczy, które mogą być skażone S. Typhi lub innymi bakteriami. Dotyczy to zarówno domu, jak i podróży. Bezpieczne praktyki postępowania z żywnością obejmują:

• Jeśli jesteś chory, nie przygotowuj jedzenia dla innych.
• Myj ręce wodą z mydłem przed i po przygotowaniu żywności lub jedzeniu oraz po skorzystaniu z toalety.
• Myj powierzchnie i przybory używane do przygotowywania żywności i jedzenia przed i po użyciu.
• Jeśli nie masz pewności, czy żywność, którą spożywasz, jest bezpieczna, jedz głównie dobrze ugotowane lub zapakowane produkty spożywcze.
• Nie pij nieoczyszczonej wody ani nie jedz żywności przygotowanej z nieoczyszczonej wody. Jeśli nie masz pewności, najbezpieczniej jest używać wody butelkowanej do picia i gotowania.

Czego mogę się spodziewać, jeśli mam dur brzuszny?

W zależności od tego, jak szybko rozpoczniesz leczenie duru brzusznego, możesz poczuć się lepiej już po kilku dniach od rozpoczęcia przyjmowania antybiotyków. Ważne jest, aby zakończyć przyjmowanie wszystkich leków zgodnie z zaleceniami, nawet jeśli poczujesz się lepiej. Po ustąpieniu objawów możesz być zakaźny jeszcze przez długi czas.
Dur brzuszny może być bardzo poważny. Jak najszybsze podjęcie leczenia zmniejsza ryzyko wystąpienia poważnych powikłań.

Nawrót duru brzusznego
Niektóre osoby chore na dur brzuszny chorują ponownie po tym, jak wydaje się, że całkowicie wyzdrowiały. Nazywa się to nawrotem choroby. Zwykle ma to miejsce około tygodnia po zaprzestaniu przyjmowania antybiotyków, ale w kilku przypadkach miało to miejsce kilka tygodni lub miesięcy później. Objawy będą prawdopodobnie łagodniejsze niż podczas pierwszego zachorowania na dur brzuszny.
Jeśli objawy powrócą, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem. Prawdopodobnie konieczne będzie przyjęcie kolejnego cyklu antybiotyków.

Powikłania duru brzusznego

Jeśli dur brzuszny nie jest leczony, istnieje ryzyko wystąpienia poważnych powikłań, w tym

• Krwawienie wewnętrzne.
• Perforacja jelit (dziura w jelitach).
• Obrzęk lub pęknięcie pęcherzyka żółciowego.
• Objawy neurologiczne (mózgowe), w tym dezorientacja, majaczenie i drgawki.
• Obrzęk wokół mózgu (zapalenie opon mózgowych).
• Zapalenie oskrzeli, zapalenie płuc lub inne problemy z oddychaniem.
• Zapalenie kości (zapalenie kości i szpiku).
• Zapalenie serca.
• Niewydolność nerek.
• Poronienie.

Jak długo trwa dur brzuszny?
Dur brzuszny trwa od 7 do 10 dni, jeśli jest leczony wkrótce po wystąpieniu objawów. Nieleczona lub rozpoczęta później może trwać trzy tygodnie lub dłużej. Jeśli wystąpią powikłania lub nawrót choroby, całkowite wyleczenie może potrwać nawet dłużej.

Czy dur brzuszny jest śmiertelny?
Dur brzuszny może być śmiertelny, jeśli nie zostanie szybko leczony. Jednak dzięki nowoczesnym lekom większość ludzi przeżywa i w pełni powraca do zdrowia. Spośród milionów osób, u których każdego roku diagnozuje się dur brzuszny, około 1% do 2% przypadków jest śmiertelnych.

Podsumowanie

Dur brzuszny może wydawać się plagą przeszłości, ale ludzie na całym świecie nadal bardzo często na niego chorują. Jeśli mieszkasz lub podróżujesz do obszaru, w którym dur brzuszny jest powszechny, szczepienie jest najlepszym sposobem zapobiegania chorobie i jej rozprzestrzenianiu się.
Jeśli podejrzewasz, że możesz mieć dur brzuszny, natychmiast udaj się do lekarza. Jeśli wyzdrowiałeś z duru brzusznego, nie bądź jak Mary: poddaj się testom, aby upewnić się, że nie możesz nieświadomie rozprzestrzeniać choroby na innych.